Masaż ayurwedyjski

Masaż (limfatyczny)jest wykonywany na materacu na podłodze, przy pomocy rąk i stóp, z wykorzystaniem wielu technik rozgrzewających i łagodzących napięcia pochodzących z najstarszej sztuki medycznej. Poprzez wpływ, wywierany na poszczególne układy organizmu masaż Ajurwedyjski pełni wiele funkcji.

Istota masażu ajurwedyjskiego wiąże się z ruchem energii w ciele. Do masażu klasycznego stosuje się olej i proszek ziołowy Calamus ( Sanskrit -Varkhand ) skuteczne zioło detoksykujące o działaniu anty-septycznym, anty-zapalnym i złuszczającym.

Po rozgrzaniu i rozciągnięciu ciała według indywidualnych predyspozycji Każda sesja masażu przywraca harmonię i równoważy energię i pomaga utrzymać właściwą elastyczność ciała .

Głębokie oddychanie pomaga odblokować układ emocjonalny i wyciszyć się.

Celem masażu Ajurwedyjskiego jest przywrócenie równowagi energii życiowej zwanej prana, krążącej po ciele w nadis. Nadis, to niewidzialne dla ludzkiego oka kanały rozprowadzające energię do wszystkich narządów i obszarów ciała. Przywrócenie harmonijnego przepływu energii poprzez stymulację punktów akupresurowych (marma point) skutkuje zdrowiem fizycznym, psychicznym i duchowym. Przez równoważenie energii ciała można zapobiegać chorobom i przywracać zdrowie choremu organizmowi.

Masaż, oprócz mechanicznego działania skierowanego na powierzchnię skóry, poszczególne kanały i punkty energetyczne (inaczej zwane punktami życia) równocześnie energetyzuje poszczególne części organizmu. Podczas masażu ajurwedyjskiego następuje stymulacja organizmu do samoregulacji i samoregeneracji, a w efekcie do zdrowienia. Na tym polega mechanizm działania leczniczego i regenerującego, trudno wytłumaczalny z wyłącznie biochemechanicznego punktu widzenia. Dość skutecznie może uzupełniać, a niekiedy nawet zastępować leczenie farmakologiczne, bądz chirurgiczne.

Harmonia i równowaga umysłu, serca i ducha rozpoczynają proces wewnętrznego uzdrawiania, rewitalizacji i odmłodnienia ciała fizycznego, emocjonalnego i duchowego. Masaże ajurwedyjskie wykonuje się w ramach szeroko pojętej profilaktyki zdrowia.

Masaże ayurwedyjskie składają się z serii zabiegów :

• Relaksacyjnych
• Oczyszczających
• Leczniczych
• Odchudząjacych

Korzyści masażu ayurwedyjskiego:

zalecany w dolegliwościach:

• aktywizuje system odpornościowy oraz wpływa na ogólną poprawę samopoczucia
• nerwicach i stanach depresyjnych, w przewlekłym stresie, bezsenności
• zapewnia głęboki relaks, eliminuje stresy i negatywne emocje
• wspomaga ciało w dążeniu do odtworzenia utraconej równowagi wewnętrznej
• reguluje działanie wszystkich narządów wewnętrznych, niweluje wiele dolegliwości
• w chronicznym zmęczeniu (będącym zatraceniem energii witalnej), osłabieniu funkcji systemu immunologicznego
• w problemach z koncentracją i pamięcią
• przy bólach zatokowych, głowy i migrenach
• bólach pleców, skurczach mięśni, bólach pourazowych
• niedomaganiach wątroby, trzustki, woreczka żółciowego, jelitowych, zaparciach, gazach
• zaburzeniach menstruacyjnych u kobiet, słabej potencji i zaburzeniach seksualnych
• przy nadciśnieniu, niedociśnieniu, otyłości

Głównym celem tego zabiegu jest

• ( usunięcie toksyn z organizmu)
• zwiększa sprawność umysłową i wydolność fizyczną
• usprawnienie układu limfatycznego
• przywrócenie harmonii i równowagi na poziomie psychicznym i duchowym
• pobudzenie układu nerwowego ( zaburzenia układu ruchowego)
• usprawnienie działania układu hormonalnego i trawiennego

GENEZA AYURWEDA

Historia Ajurwedy sięga kilku tysięcy, a jej początki są owiane legendą. W oparciu o mity i legendy hinduskie to Brahma, najwyższy Bóg hinduskiego panteonu, a zarazem pierwszy nauczyciel medycyny ajurwedyjskiej, wypowiedział półbogom i mędrcom Wedy przed ok. 7/8 tysiącami lat. To on skomponował tekst vedy, obejmujący 100 tysięcy wersetów, zapisanych w tysiącach rozdziałów. Jako że w pierwotnej formie tekst ten nie był zrozumiały dla zwykłych ludzi, Brahma zdecydował się go skrócić i podzielił na osiem części, zwanych Ashtanga Ayurveda. W takiej formie przekazał tę wiedzę Prajapatiemu, swemu synowi, a następnie Aświnom, półbogom, niebiańskim bliźniakom i mędrcom, uznawanym za najlepszych uzdrowicieli. Oni to z kolei przekazali tę wiedzę wojowniczemu półbogowi Indrze, od którego otrzymała tę świętą mądrość pierwsza śmiertelna istota - człowiek, Dhanvantari. Dhanvantari inkarnował w 7 w p.n.e. jako król Kashi (obecne Varanasi) i zwał się Kashinares Divodasa. Nie był to jednak człowiek w naszym pojmowaniu, gdyż i on narodził się z umysłu samego Brahmy i uznany był jako riszi. Zgodnie z kanonami wiary i tradycji hinduskiej na początku świata istniało 14 riszich i to im właśnie zostały ujawnione fragmenty świętych wedyjskich hymnów. Wiedza ajurwedyjska jest więc częścią wielkiej spuścizny, którą pozostawili ludzkości riszi, starożytni hinduscy wieszczowie. Według przekazów ludowych mędrcy ci byli wysoko wykształconymi i rozwiniętymi duchowo istotami, którzy doznali oświecenia na drodze głębokiej medytacji i praktyk duchowych. Na bazie osobistych doświadczeń duchowych odkryli, że we wszystkim co istnieje przejawia się energia, w świecie rzeczy materialnych i niematerialnych, także w człowieku. Tę wszechobecną energię określili jako ekspresję kosmicznej świadomości (w różnych kulturach zwanej Bogiem, Absolutem, Energią Uniwersalną czy Wyższą Inteligencją). Naukę tę rozwinęli w pewien system myślowy, który jest nam znany jako filozofia ajurwedyjska, według której, człowiek stanowi jedność i integralną część Kosmosu. Na początku wiedzę tę przekazywano ustnie, z pokolenia na pokolenie, z mistrza na ucznia, w formie hymnów i pieśni, których uczono się na pamięć, celem ich dalszego przekazu. Pierwsze zapisy na temat medycyny starohinduskiej pojawiły się w Wedach, najstarszej w świecie zachowanej literaturze, sprzed ok. 4000 (bc) lat p.n.e. Najbardziej interesująca z punktu widzenia medycyny była przynależna do Wed - Ajurweda, w której charakterystyka chorób przedstawiona została w sposób stosunkowo racjonalny i syntetyczny.

Podstawy systemu Ayurwedy
Wszystkie ciała fizyczne we wszechświecie, w tym i ciało ludzkie, składają się z pięciu elementów: ziemi, wody, ognia, wiatru (powietrza) oraz eteru (przestrzeni). Jest to pięć tzw grubych elementów. W ciele ludzkim tych pięć elementów przejawia się w postaci tridosza czyli trzech humorów, temperamentów, zasad czy też energii czynnościowych. Każda dosza jest przejawem dwóch elementów.

• Vata doszas - jest przejawem wiatru i przestrzeni
• Pitta dosza - składa się z ognia i wody.
• Kapha dosza - z wody i ziemi. Ciało fizyczne składa się z siedmiu tkanek

(dathus): osocza, krwi, mięśni, tłuszczu, kości, szpiku i tkanki regenerującej oraz z trzech produktów ubocznych (odpadów – malas): moczu, fekaliów i potu. Doszas – czyli łącznie tkanki i odpady są podstawowymi składnikami ciała, obecnymi od jego uformowania do rozpadu. Ich rola podobna jest do tej jaką spełniają korzenie drzewa, odpowiedzialne za jego rozwój, podtrzymanie funkcjonowania i obumieranie.

W równowadze utrzymują zdrowie w ciele, niezrównoważone prowadzą do choroby. Tridosza rządzą wszystkimi biologicznymi, fizjologicznymi i psychologicznymi funkcjami ciała, umysłu i świadomości. Podstawowa konstytucja każdego człowieka wyznaczona jest przy poczęciu i wynika z połączenia kombinacji pięciu elementów posiadanych przez każdego z rodziców. Podstawowa konstytucja indywidualna warunkująca strukturę ciała pozostaje niezmieniona przez całe życie, jednak możliwa jest częściowa zmiana kombinacji w odpowiedzi na zmiany warunków środowiska.

Oczywiście mowa tu o warunkach zewnętrznych i wewnętrznych, na które człowiek może również samodzielnie wpływać.

Vata związana jest z zasadą ruchu. To energia odpowiedzialna za ruch biologiczny. Dzięki niej dokonują się wszystkie zmiany w ciele.

Rządzi oddechem, przetwarzaniem tkanek, wydzielaniem, wydalaniem, funkcjami motorycznymi, czuciowymi, popędami naturalnymi, a także uczuciami lęku, pustki i niepokoju. Z vata związane są cechy: suchy, lekki, zimny, szorstki, delikatny, ruchliwy, jasny, rozpraszający.

Osoba scharakteryzowana jako vata:

• lekkiej , szczupłej budowy
• szybka w działaniu
• nieregularne występowanie głodu, nieuregulowane trawienie
• lekki przerywany sen, nawet bezsenność
• entuzjazm, wyobraźnia, żywe usposobienie
• ekscytacja, zmienne nastroje
• szybkie przyswajanie nowych informacji, ale i szybkie zapominanie
• skłonność do popadania w przygnębienie
• skłonność do zaparć
• łatwo się męczy
• umysłowa i fizyczna energia pojawia się w zrywach
• kładzie się spać o różnych porach, opuszcza posiłki, żyje nieregularnie
• bardzo emocjonalna, ale szybko wycisza się i zapomina
• szybko chodzi

Pitta związana jest z ogniem i gorącem. Jest to energia, która rozgrzewa ciało. Odpowiedzialna za trawienie, wchłanianie, przyswajanie, ciepło ciała, głód, postrzeganie, rozumienie, pragnienie oraz uczucia gniewu, nienawiści i zazdrości. Przymiotami pitta są: oleisty, przenikliwy, gorący, lekki, ruchliwy, płynny, gorzko pachnący.

Osoba scharakteryzowana jako pitta:

• średnia budowa
• średnia siła i wytrzymałość
• przedsiębiorcza, lubi wyzwania
• bystry intelekt
• zaostrzone poczucie głodu i pragnienia, prawidłowe trawienie
• skłonność do gniewu i irytacji pod wpływem gniewu
• jasna lub zaczerwieniona skóra, często piegi
• awersja do słońca i upałów
• dokładna wyraźna wymowa
• włosy blond, jasnobrązowe, rude lub rudawe
• żyje z zegarkiem na ręku, denerwuje się każdą stratą czasu
• budzi się w nocy czując gorąco i pragnienie
• przejmuje panowanie nad sytuacją
• zdaje sobie sprawę, że jest osobą zbyt wymagającą, sarkastyczną i krytyczną
• ma zdecydowany energiczny krok

Kapha związana jest z wodą. Spaja elementy w ciele dostarczając materiału do budowy jego fizycznej struktury. Odpowiada za nawilżanie, natłuszczanie, gojenie, wypełnianie wolnej przestrzeni, gromadzenie, daje siłę i stabilność, przywiązanie, chciwość oraz spokój, przebaczenie, miłość i radość. Właściwościami kapha są: ciężki, powolny, zimny, oleisty, śliski, gęsty, miękki, statyczny.

Osoba scharakteryzowana jako kapha:

• solidna mocna budowa, wielka siła fizyczna i wytrwałość
• stały poziom energii, powolne i harmonijne działanie
• osobowość spokojna, zrelaksowana, nieskora do gniewu
• skóra chłodna, gładka, gruba, blada, często tłusta
• powoli przyswaja informacje, lecz na długo je zapamiętuje
• głęboki i długi sen - skłonność do tycia - powolne trawienie, umiarkowany apetyt
• uczuciowa, tolerancyjna, wybaczająca
• skłonność do zaborczości i samozadowolenia
• podejmuje decyzje z namysłem
• szanuje uczucia ludzi, do których czuje wyraźną sympatię
• znajduje zadowolenie w jedzeniu
• wdzięcznie porusza się - ma sprężysty krok

Dosze cechuje również określone rozmieszczenie w ciele i tak:
Vata znajduje się głównie poniżej pępka. Siedzibą vata są kolejno: jelito grube, jama brzuszna, kości, uda, skóra i uszy
Pitta umiejscowione pomiędzy sercem a pępkiem. Siedzibą pitta są: jelito cienkie, żołądek, krew, tłuszcz, gruczoły potowe, oczy i skóra.
Kapha zlokalizowane jest głównie powyżej serca. Siedzibą kapha jest: klatka piersiowa, głowa, gardło, jama ustna, nos i zatoki.

Sanskryckie słowo oznaczające ciało - śiarira wywodzi się ze słowa oznaczającego rozbierać bądź gnić. Dlatego też ciało traktowane jest jako „to co niszczy w każdej chwili”. Natomiast termin dosa wywodzi się z rdzenia dus oznaczającego niszczyć lub psuć się.
Zaburzenie i utrata równowagi doszy następuje w wyniku nieprawidłowego odżywiania i zachowania. Powodują one także zaburzenia pozostałych substancji ciała - tkanek (dhatus) i produktów zbędnych (malas), w rezultacie powstanie procesów chorobowych. Ciało ludzkie posiada zatem wg. ayurwedy niejako wrodzoną tendencja do zaburzeń równowagi. Uświadomienie sobie tego faktu i jego konsekwencji ma doniosłe znaczenie w naszym życiu oraz podążaniu różnymi ścieżkami rozwoju, bez względu na to, czy jest nią joga czy jakakolwiek inna droga. Podobnie jak inne tradycje duchowe, również indyjska odkrywa przed nami nietrwałość i ułomność ciała. Pamiętać należy, że mowa tu nie tylko o ciele grubomaterialnym (fizycznym). W myśl ayurvedy i jogi, także subtelniejsze wymiary naszej egzystencji mają charakter materialny. I tak suksama śarira określa ciało indywidualne, obejmujące powłokę fizjologiczną (pranamaya kośa), psychologiczną (manomaya kośa) i intelektualną (vijnanamaya kośa). Dlatego też przy omówieniu poszczególnych humorów pojawiły się określenia odnoszące cię do sfery psychicznej jak nienawiść, miłość, gniew, radość, itp. W myśl ayurwedy ciało nasze dąży zatem nie do harmonii, ale do dysharmonii. Proces ten jest wpisany w ludzką egzystencję i przyczynia się do odczuwanego przez nas cierpienia. Praktyka zarówno jogi, jak i ayurvedy służy spowolnieniu tego procesu tak, aby osiągnąwszy stan maksymalnej harmonii, w określonych warunkach stworzyć w sobie potencjał do wyjścia poza materię i wkroczenia w sferę ducha.

Posługując się przykładami u osoby z nadmiarem humoru pitta, jeśli ta nierównowaga pozostanie nieuświadomiona nie można liczyć, że ciało zharmonizuje się samodzielnie. Przeciwnie - nadmiar ten może powodować nie tylko choroby na poziomie ciała fizycznego, ale również określone zachowania i upodobania (np. co do pokarmów), które mogą pogłębiać tę dysharmonię. Dlatego gdy zbada się predyspozycje, skłonności danej osoby, warto przyjrzeć się również sposobowi odżywiania pod kątem wpływu na organizm i wahania nastroju. Wiedzą tą ayurweda zajmuje się bardzo szczegółowo - jedną z jej podstawowych praktyk leczniczych jest właśnie odpowiednia dieta. Ta dysharmonia może dotyczyć również naszej praktyki jogi. W tym miejscu ważne jest, aby znać własną konstytucję ayurvedyczną, która określa w jakich proporcjach manifestują się w ciele dosze (humory). Aby ją wyznaczyć należy skorzystać z dostępnych w wielu publikacjach na ten temat testów lub skorzystać z porady lekarza ayurvedy.

Zrozumienie praktyki Jogi przez Ayurwedę Zaczynając od zasad ogólnych, asany jogiczne wpływają na przejaw humorów w ciele, a przez to na jego strukturę i funkcjonowanie. Dosze zależne są od pięciu podstawowych elementów – ziemi, wody, ognia, powietrza i przestrzeni. Asany wpływają zatem również na te elementy w nas. Vata jest zasadą ruchu, natomiast pitta i kapha są nieruchome. Vata zawsze aktywizuje je wzmacniając lub osłabiając, jest przejawem przestrzeni i wiatru (powietrza). Generalnie praktyka asan wzmacnia element przestrzeni , ponieważ wydłuża mięśnie, otwiera zamknięte stawy i rozluźnia miękkie części ciała. Szczególną jest tu praktyka siavasany. W pozycji tej, gdy ustaje wszelki ruch związany z elementem wiatru humoru vata, dominującym staje się przestrzeń. Jest to jedno z kluczowych doświadczeń odczuwanych w stanie relaksu.